یادداشت های عراق/ ماریو بارگاس یوسا

عراق در دفترچه یادداشت آقای یوسا!

حوادث بزرگ همواره در هاله‌ای از ابهام و پیچیدگی قرار دارند، به ویژه اگر در زمره وقایع سیاسی باشند بیشتر در فضای غبارآلود و سیاست‌زده دنیا و در دروغ‌های مصلحت‌اندیشانه رسانه‌ها گم می‌شوند. اما از آن‌جایی که نفس جست‌وجو کردن حقیقت، با همه سختی و مشقت‌اش ارزشمند است باید به هر کورسویی توسل جست و سخن را از زبان‌آدم‌های مختلف شنید.

حمله آمریکا به عراق در مارس سال 2003 میلادی نیز از آن دست حوادثی بودکه تا مدت‌ها رسانه‌ها، خبرنگاران و اهالی سیاست را به خود مشغول کرد. مخالفان بسیاری داد سخن دادند و این حمله را محکوم کردند. از سوی دیگر پای رژیم ددمنش صدام با جنایات دهشتناکش در میان بود. کسی که مردم و بالاخص شیعیان عراق از وحشیگری او ضربه‌های مهلکی را متحمل شده بودند و از این روی این حمله که حذف رژیم او را به دنبال داشت موافقانی را نیز به خود جذب کرد. اما به راستی حقیقت ماجرا چه بود؟

«ماریو بارگاس یوسا» نویسنده اهل پرو به درگیرشدن با همین سوالات درباره این رخداد مهم جهانی بود که چمدان بست و برای دیدن وقایع به سوی عراق رهسپار شد. اگرچه سفر دوازده روزه او برای دریافت واقعیت بسیار کوتاه بود اما تلاشش ارزشمند و کتاب او با عنوان «یادداشت‌های عراق» خواندنی است. کتابی که هشت فصل کوتاه و یک پیوست شامل پنج مقاله او در روزنامه اسپانیایی زبان محک را در خود دارد. در میان فصل‌های کتاب، عکس‌هایی- البته با کیفیت بسیار کم- از مردمان عراق موجود است که توسط «مورگانا بارگاس یوسا» -دختر وی- گرفته شده و داستانک‌هایی را یوسا بدان افزوده که اگرچه از قوه خیال او نشات می‌گیرد اما حال‌وهوای مردمان عراق را بازسازی می‌کند. کتاب را مترجم پیشکسوت زبان اسپانیایی «فریبا گورکین» به فارسی برگردانده است تا فرصتی باشد که مردمان کشور همسایه را از دریچه چشم یک آمریکای‌لاتینی ببینیم. از بخش‌های خواندنی و ارزشمند این کتاب دیدار یوسا با شهید «آیت‌الله محمد باقر حکیم» است.

بخشی از کتاب:

«... در میدان الفردوس جایی که مجسمه بزرگ صدام حسین قرار داشت( همان که تماشاگران تلویزیون تمام جهان، شاهد سرنگون شدنش در روز ورود نیروهای ائتلاف بودند) اکنون نوشته‌ای با رنگ سیاه خطاب به آمریکایی‌ها، به زبان انگلیسی خودنمایی می‌کند: کارتان را کردید، به خانه برگردید.»

---

مشخصات کتاب:

عنوان: یادداشت های عراق

نویسنده: ماریو بارگاس یوسا

مترجم: فریبا گورکین

ناشر: مروارید

تعداد صفحه: ۱۶۴

قیمت: ۸۵۰۰

برای تهیه این کتاب را می‌توان به کافه‌کتاب آفتاب واقع در: مشهد، چهارراه دکترا، بازار کتاب گلستان تهیه نمود. یا با شماره‌های  ۳۲۲۲۲۲۰۴ یا ۳۸۴۰۴۹۹۱ (۰۵۱) تماس بگیرید.

دانشنامه سیاسی/ داریوش آشوری

کتابی پر از «ایسم»

*خوب یادم است روزهای نوجوانی را –روزهایی که اصرار بر اثبات خویش داشتیم- که در دایره بحث‌های داغ سیاسی‌مان در آن روزگار، بودند کسانی که بیش از ما سعی بر اثبات خویشتن داشتند و قدری واژه‌های دست و پاگیر و قلمبه برای گفت و گوهای سیاسی‌شان دست و پا کرده بودند تا شاید هم خود را به هم‌سن و سالان خود بنمایند و هم به بزرگ‌ترها خودی نشان دهند که: بعله ما هم بلدیم!

*کتاب این هفته را البته بیش از آن‌که به این دسته معرفی کنیم برای آن گروه معرفی می‌کنیم که هنگام بحث کردن با گروه مذکور و یا پای صحبت کارشناسان سیاسی(!) دهان‌شان باز می‌ماند که: «این یارو چی داره می‌گه؟!» و گرنه از من بپرسید پاسخ‌تان می‌دهم که خروارها از این «ایسم‌ها» به کار نخواهد آمد، مگر آن‌که پیش از آن «روش نقد» و روش بحث بلد باشیم که اگر خدا بخواهد یک کتاب خوب در این زمینه برای‌تان در نظر گرفته‌ایم.

*کتاب «دانشنامه سیاسی» داریوش آشوری از قدیمی‌ترین و جامع‌ترین کتبی است که در زمینه توضیح فرهنگ اصطلاحات و مکتب‌های سیاسی نوشته شده. از انصاف نگذریم که خواندن این کتاب برای افزایش معلومات سیاسی خیلی خوب خواهد بود چرا که توجه به منشا واژگان سیاسی و تفکراتی که مدافعان هر مکتب سیاسی دارند، فواید خاص خودش را دارد، که شاید یکی از آن‌ها بهبود درک متقابل سیاسی باشد.

*یکی از کارهای خوب نویسنده که در این کتاب دیده می‌شود، معادل‌سازی‌هایی است که برای تعدادی از واژگان فرنگی به صورت پارسی انجام گرفته. این کتاب تقریبا شامل توضیح و تشریح ۵۰۰واژه است که در مقالات و گفتارهای سیاسی بسیار با آن‌ها مواجه می‌شویم و البته طبیعی است که یک نویسنده و فعال سیاسی در تشریح هر واژه سیاسی، تفکرات و نگرش شخصی خود را خواسته یا ناخواسته درگیر کند، چنان‌که خود نویسنده در دیباچه کتابش چنین نوشته است: «...روش ما در شرح مطالب مقاله‌ها آن بوده که مطالب بی‌طرفانه و با دیدی علمی و کمابیش از دیدگاه هواداران هر نظریه شرح شود و برای گروه بیش‌تری از خوانندگان سودمند باشد، ولی از آن‌جا که بی‌طرفی و دید علمی در حوزه امور انسانی به ویژه امور سیاسی، امری است بسیار نسبی، چه بسا همه مطالب کتاب از دیدگاه همگان پسندیده نباشد، و از این باکی و چاره‌ای نیست...»

---

مشخصات کتاب:

عنوان: دانشنامه سیاسی

نویسنده: داریوش آشوری

ناشر: مروارید

تعداد صفحه: ۳۵۱

قیمت: ۱۰.۵۰۰ تومان

این کتاب را می‌توان از فروشگاه کتاب آفتاب واقع در: مشهد، چهارراه شهدا، روبه‌روی شیرازی۱۴، پاساژ رحیم‌پور، انتهای پاساژ (با شماره تماس [phone]) تهیه نمود.