جاکتابی

حوادث بزرگ همواره در هاله‌ای از ابهام و پیچیدگی قرار دارند، به ویژه اگر در زمره وقایع سیاسی باشند بیشتر در فضای غبارآلود و سیاست‌زده دنیا و در دروغ‌های مصلحت‌اندیشانه رسانه‌ها گم می‌شوند. اما از آن‌جایی که نفس جست‌وجو کردن حقیقت، با همه سختی و مشقت‌اش ارزشمند است باید به هر کورسویی توسل جست و سخن را از زبان‌آدم‌های مختلف شنید.

حمله آمریکا به عراق در مارس سال 2003 میلادی نیز از آن دست حوادثی بودکه تا مدت‌ها رسانه‌ها، خبرنگاران و اهالی سیاست را به خود مشغول کرد. مخالفان بسیاری داد سخن دادند و این حمله را محکوم کردند. از سوی دیگر پای رژیم ددمنش صدام با جنایات دهشتناکش در میان بود. کسی که مردم و بالاخص شیعیان عراق از وحشیگری او ضربه‌های مهلکی را متحمل شده بودند و از این روی این حمله که حذف رژیم او را به دنبال داشت موافقانی را نیز به خود جذب کرد. اما به راستی حقیقت ماجرا چه بود؟

«ماریو بارگاس یوسا» نویسنده اهل پرو به درگیرشدن با همین سوالات درباره این رخداد مهم جهانی بود که چمدان بست و برای دیدن وقایع به سوی عراق رهسپار شد. اگرچه سفر دوازده روزه او برای دریافت واقعیت بسیار کوتاه بود اما تلاشش ارزشمند و کتاب او با عنوان «یادداشت‌های عراق» خواندنی است. کتابی که هشت فصل کوتاه و یک پیوست شامل پنج مقاله او در روزنامه اسپانیایی زبان محک را در خود دارد. در میان فصل‌های کتاب، عکس‌هایی- البته با کیفیت بسیار کم- از مردمان عراق موجود است که توسط «مورگانا بارگاس یوسا» -دختر وی- گرفته شده و داستانک‌هایی را یوسا بدان افزوده که اگرچه از قوه خیال او نشات می‌گیرد اما حال‌وهوای مردمان عراق را بازسازی می‌کند. کتاب را مترجم پیشکسوت زبان اسپانیایی «فریبا گورکین» به فارسی برگردانده است تا فرصتی باشد که مردمان کشور همسایه را از دریچه چشم یک آمریکای‌لاتینی ببینیم. از بخش‌های خواندنی و ارزشمند این کتاب دیدار یوسا با شهید «آیت‌الله محمد باقر حکیم» است.

بخشی از کتاب:

«... در میدان الفردوس جایی که مجسمه بزرگ صدام حسین قرار داشت( همان که تماشاگران تلویزیون تمام جهان، شاهد سرنگون شدنش در روز ورود نیروهای ائتلاف بودند) اکنون نوشته‌ای با رنگ سیاه خطاب به آمریکایی‌ها، به زبان انگلیسی خودنمایی می‌کند: کارتان را کردید، به خانه برگردید.»