جاکتابی

** در طول زندگی‌مان چه قدر شاهد بوده‌ایم مربی‌های عجول و تربیت‌های هول‌هولکی و سرسرکی‌شان را! مربی‌هایی را که متربی‌شان را ساده انگاشته‌اند و بی‌آنکه به درک صحیحی از انسان و ویژگی‌ها و شرایطش برسند، دست به تربیت زده‌اند و متوقع بوده‌اند که بلافاصله نتیجه بگیرند. درست چون باغبانی که نداند بذر خود را کی بکارد و چه زمانی آبش دهد و سم‌پاشی‌اش کند و انتظار محصول داشته باشد!

** کتاب «انسان در دو فصل» از مرحوم علی صفایی حائری، کتابی است کم‌حجم و پرمایه. کتابی که مخاطب دغدغه‌مند و باتامل را درگیر خود می‌سازد تا به انسان به عنوان موجودی پیچیده و رشد یافته در محیط‌های متفاوت توجه بیش‌تری داشته باشد.
نویسنده در مقدمه‌ی کتاب اقرار می‌کند به این‌که متن کتاب را – که در حقیقت سخنرانی او در فروردین سال 1360 بوده- تا به حدی خلاصه و موجز نوشته که قدری دچار ابهام و سنگینی شده است و برای این ماجرا دلایلی ذکر می‌کند که شرح خود دارد. اما اگر چنان‌که گفته شد خواننده‌ی محترم با حوصله و صبر و دقت با کتاب روبرو شود و آن را به مطالعه بنشیند؛ نه تنها این ایجاز مزاحم نیست که امکان خلاقیت و دقت و مقایسه‌ی بهتر را فراهم می‌آورد.
لازم به ذکر است که در خوانش آثار مرحوم صفایی حائری بسیار باید توجه داشت که کلمات، بار معنایی ویژه‌ای دارند و نباید به راحتی از آنها عبور نمود. باید به تفاوت معنوی کلمات متشابه دقت کرد تا مفهوم عبارات آشکارتر شود.

** نویسنده زندگی انسان را به دو فصل تقسیم می‌کند و هر فصل را دارای شرایطی متفاوت می‌داند. در فصل اول (انسان پیش از بلوغ) به تعریف محیط‌های تربیتی انسانی که هنوز به بلوغ عقلی نرسیده می‌پردازد و آن را به سه محیط: بسته، متضاد و متحرک تقسیم می‌نماید. سپس به صورت کلی به شرح توضیحِ روش‌های تربیتی، عوامل تربیتی و وسائل تربیتی می‌پردازد.

در فصل دوم کتاب نیز به روش تربیت انسان بالغ می‌پردازد. و سپس حوزه‌های تربیتی او را این‌گونه تقسیم‌بندی می‌نماید: حوزه‌ی شناخت، احساس، عمل و علوم. در ذیل خلاصه‌ی فصل دوم کتاب خدمت‌تان تقدیم می‌شود که فقط می‌تواند برای آشنایی خیلی کلی با فضای کتاب مناسب باشد وگرنه بی‌شک برای فهم آن نیازمند خوانش متاملانه‌ی کتاب است و بس!

** «تربیت بر شناخت و احساس و عمل اثر می‌گذارد و در این تاثیرها به علم هم خط می‌دهد، انگیزه و کیفیت کار و طرح جامع را پایه می‌گذارد و نیازها به تجربه، و تجربه‌ها به صنایع ساده، و صنایع به جمع‌بندی علمی و گسترش علوم لازم در این مبادله‌ی زنده می‌انجامد. و تحمیل تخصص‌ها و سنگینی رشته‌های علمی کنار می‌رود. و امتحان‌ها هم به سوی نشان دادن ابتکار و مهارت روی خواهند آورد.»

مشخصات کتاب:

انتشارات لیله‌القدر /۸۸صفحه / چاپ سوم ۱۳۸۸/ قطع رقعی/ ۱۳۰۰تومان

این کتاب را می‌توان از فروشگاه کتاب آفتاب واقع در مشهد، چهارراه شهدا، روبه‌روی شیرازی۱۴، پاساژ رحیم‌پور، انتهای پاساژ با شماره تماس ۰۵۱۱.۲۲۲۲۲۰۴ تهیه نمود.

پی‌نوشت:

1. خدا را شکر اینترنت و رایانه و... همگی درست شدند و مانده که خودمان درست شویم! دعا کنید برای درست شدن‌مان.

2. این کتاب پیش‌درآمد خوبی است برای خوانش کتاب «مسئولیت و سازندگی» از همین نویسنده که به گمانم ساده‌تر و روان‌تر از این کتاب است.